1. تغییرات بدن پس از زایمان؛ چه مسائلی طبیعی است؟
پس از زایمان، بدن مادر دچار تغییرات متعددی می‌گردد که بخشی از روند طبیعی بازگشت به وضعیت پیش از بارداری محسوب می‌شود. خونریزی واژینال (lochia)، درد ناحیه پرینه یا شکم، تعریق شبانه، نوسانات خلقی و احتقان سینه از جمله علائم رایج این دوران به شمار می‌روند. اکثر این علائم در هفته‌های نخست پس از زایمان به‌تدریج کاهش می‌یابند. با این حال، در صورت تشدید یا تداوم غیرمعمول هر یک از این نشانه‌ها، مراجعه به پزشک توصیه می‌گردد.
2. افسردگی پس از زایمان؛ از علائم تا راهکارهای درمان
افسردگی پس از زایمان، یکی از شایع‌ترین اختلالات خلقی در میان مادران تازه‌وارد است که ممکن است از چند روز تا چند هفته پس از تولد نوزاد آغاز گردد. احساس غم، اضطراب، بی‌انگیزگی، گریه‌های بی‌دلیل و اختلال در خواب یا اشتها از علائم این وضعیت می‌باشند. در صورتی که این حالات بیش از دو هفته ادامه یابند یا شدت یابند، لازم است از مشاوره روانشناس یا روان‌پزشک بهره گرفته شود. حمایت اطرافیان، استراحت کافی، تغذیه سالم و صحبت درباره احساسات، از جمله روش‌های کمک به بهبود شرایط روانی مادر به شمار می‌روند.
3. شیردهی موفق؛ نکات ضروری برای تغذیه نوزاد با شیر مادر
شیردهی فرآیندی طبیعی اما گاه چالش‌برانگیز برای مادران تازه‌وارد است. در روزهای نخست، ممکن است مادر با مسائلی نظیر درد نوک سینه، کم بودن شیر یا ناآشنایی با نحوه صحیح شیر دادن مواجه گردد. یادگیری نحوه صحیح قرار دادن نوزاد بر سینه، ایجاد آرامش در زمان شیردهی، تغذیه کافی مادر و نوشیدن مایعات، از جمله عوامل مؤثر بر افزایش کیفیت و میزان شیر می‌باشند. مراجعه به مشاور شیردهی نیز می‌تواند در رفع مشکلات اولیه بسیار مؤثر واقع شود.
4. رابطه زناشویی پس از زایمان؛ چه زمانی می‌توان آغاز کرد؟
بازگشت به رابطه زناشویی پس از زایمان، به آمادگی جسمی و روانی مادر بستگی دارد. معمولاً پس از پایان خونریزی‌های پس از زایمان و بهبودی جسمی (حدود ۴ تا ۶ هفته)، می‌توان به‌تدریج فعالیت جنسی را از سر گرفت. در این دوران، ممکن است مادر احساس خشکی واژن، کاهش میل جنسی یا درد هنگام نزدیکی را تجربه نماید. استفاده از روان‌کننده‌های مجاز، صحبت صمیمانه با همسر و صبر در بازگشت تدریجی به این رابطه، می‌تواند به بهبود تجربه جنسی کمک نماید.
5. مراقبت از بخیه سزارین یا طبیعی؛ نکاتی برای پیشگیری از عفونت
مادرانی که با زایمان سزارین یا اپی‌زیوتومی مواجه شده‌اند، نیازمند مراقبت دقیق از ناحیه بخیه می‌باشند. تمیز و خشک نگه‌داشتن محل زخم، استفاده منظم از داروهای تجویز‌شده و اجتناب از فعالیت‌های سنگین از جمله اقدامات ضروری در این راستا به شمار می‌روند. در صورت مشاهده علائمی مانند قرمزی شدید، ترشح، تب یا بوی نامطبوع، می‌بایست فوراً به پزشک مراجعه نمود. رعایت نکات بهداشتی و تغذیه مناسب نیز در تسریع روند بهبودی تأثیر بسزایی دارد.
